فرزها قطعاتی مته مانند هستند که برای برش، پرداخت و تراش بافت های سخت، دندان یا استخوان استفاده می شود. فرزهای متعددی وجود دارد که به طور خاص برای دندانپزشکی (Dental Burs) طراحی شده و بر اساس شکل و اندازه، کاربرد متفاوتی دارند. با توجه به نوع نیاز دندانپزشک و متد درمانی مورد نظر، نوع فرز انتخاب می‌شود. اولین فرز دندانپزشکی حدود 300 سال پیش ساخته شد. فرزها از فولاد ضد زنگ، سرامیک، پلیمر، کارباید تنگستن و ذرات الماس ساخته می‌شوند. فرز دندانپزشکی دارای سه قسمت اصلی است: سر (HEAD)، گردن (NECK) و تنه (SHANK). سر یا هد فرز شامل ذرات الماس و یا تیغه هایی است که با حرکت چرخشی (توربین، هندپس و یا آنگل) عمل برش، تراش و پرداخت را ممکن می‌کنند. فروشگاه اینترنتی تکنودندان، به شما در انتخاب و خرید فرز مورد نیازتان کمک خواهد کرد. اگرچه فرزهای دندانی، در مقایسه با سایر ابزار دندانپزشکی، کوچکتر و نسبتاً کم هزینه تر هستند، اما انتخاب صحیح جنس و نوع آنها، می تواند در بهبود درمان و کاهش زمان اختصاص داده شده به هر بیمار نقش به سزایی داشته باشد.
فرز دندانپزشکی چیست؟
فرزهای دندانپزشکی، در ابزارهای چرخشی دندانپزشکی مانند توربین، آنگل و هندپیس استفاده می شوند.
یک راه خوب برای دسته بندی فرزهای دندانپزشکی بر اساس جنس، ابعاد شنک، شکل، اندازه الماس و قطر سر فرز است. همچنین فرزهای مخصوص توربین، فرزهای مخصوص آنگل و فرزهای مخصوص هندپیس در انتهای بدنه‌شان متفاوت هستند.
انواع فرزهای دندانپزشکی کدام‌اند؟
فرز توربین
یا فرزهای الماسه که در انتهای بدنه خود هیچ فرورفتگی‌ای ندارند (کاملا صاف) و مناسب توربین هستند. الماس سخت ترین ماده طبیعی است که برای انسان شناخته شده و بنابراین، برای از بین بردن سخت ترین بافت بدن انسان یعنی مینای دندان، ماده مناسبی است. فرزهای الماسه دارای یک ساقه فولادی و یک قسمت پوشیده شده با پودر الماس طبیعی یا مصنوعی هستند. اکثریت قریب به اتفاق فرزهای دندانپزشکی موجود در بازار از الماس مصنوعی ساخته شده اند و کمتر متداول است که با فرزهای الماسه با الماس طبیعی روبرو شویم. تولیدکنندگانی که از الماس طبیعی استفاده می کنند معمولاً بر این ویژگی تأکید می کنند، زیرا به فرزها کیفیت، کارایی و دوام بیشتری می بخشد. البته هزینه یک فرز الماس طبیعی بیشتر از یک فرز الماس مصنوعی است.
حلقه رنگی که معمولاً در گردن فرز یافت می شود، زبری و کاربرد فرز را تعیین می‌کند. این گروه ها از زبری بیشتر به کمتر شامل: دورسیاه، دورسبز، دورآبی، دورقرمز و دور زرد هستند. فرزهای دور زرد برای پرداخت و پالیش کامپوزیت‌های ترمیمی، فرزهای دور قرمز اصولا برای تراش‌های لابراتواری، فرزهای دور سبز و دور آبی برای تراش دندان به کار می‌رود.
همچنین فرزهای کارباید، که در حال تبدیل شدن به جایگزینی برای فرزهای فولادی قدیمی است. کارباید تنگستن سه برابر فولاد استحکام دارد و بسیار کارآمد است و همچنین به دلیل خواص فوق العاده مقاوم در برابر سایش از دوام بالایی برخوردار است.
فرز آنگل
فرزهای دندانی مخصوص آنگل، دارای یک بریدگی در انتهای بدنه است. آنها همچنین به عنوان فرزهای RA (زاویه راست)، فرزهای CA یا فرزهای ساده با سرعت پایین شناخته می شوند. تفاوت فرزهای آنگل و توربین در فرورفتگی انتهای بدنه و سرعت چرخش با هم متفاوت هستند.
فرز هندپیس
فرزهای هندپیس مانند فرزهای توربین کاملا صاف هستند و هیچ فرورفتگی‌ای در انتهای آنها دیده نمی‌شود. اصولا برای پرداخت‌های لابراتواری و جراحی استفاده می‌شود.
انواع فرزهای دندانپزشکی از لحاظ شکل کدام‌اند؟
توپی (ROUND)
رایج ترین نوع فرز است که برای تراش دندان و همچنین ایجاد شیار در پروتزها استفاده می‌شود. همچنین برای باز کردن و شکل دادن به اتاقک پالپ پس از پالپوتومی مفید هستند.
استوانه‌ای (CYLINDER)
این فرزها با نوک صاف، نوک گرد و نوک تیز وجود دارند که هر کدام برای هدف خاصی طراحی شده اند. به عنوان مثال، فرز استوانه ای با نوک تخت برای شکل دادن به چمفر در آماده سازی تاج سرامیکی استفاده می شود.
مخروطی (CONICAL)
فرزهای گرد و با نوک صاف هستند. به عنوان مثال، برای آماده سازی اینلی یا برای چمفر زدن در فینیشینگ استفاده می شود.
مخروطی معکوس (INVERTED CONE)
از کاربردهای آن می‌توان به باز کردن حفره‌ها یا ایجاد حفره در جراحی دندان اشاره کرد. همچنین می توان از آن برای تشکیل سطح اکلوزال استفاده کرد.
شعله ای (FLAME)
شکل ایده آلی است که امکان تراش ظریف دیواره های پروگزیمال یا باکولینگوال را در جراحی یا پروتز فراهم می کند.
چرخ (WHEEL)
اغلب برای ایجاد گیرهای مکانیکی، برش های عمیق و اشکال اکلوزال استفاده می شود.
علاوه بر این موارد، اشکال بیشتری وجود دارد مانند:
مفید بود مرسی
ممنون