یکی از نکات مهم در نگهداری و مراقبت از هندپیسها، روغن کاری اینسترومنتهای دندانپزشکی به صورت دائمی و در زمان مناسب آنهاست. این مرحله به قدری حائز اهمیت است که در استریل و ضدعفونی کردن اینسترومنت نیز تاثیر گزار است. امروزه این فرآیند به دو روش دستی و اتوماتیک با دستگاه مخصوص انجام میشود. با روغن کاری صحیح و اصولی میتوان به طول عمر اینسترومنت اضافه کرد.
روغن کاری هندپیس به روش دستی چگونه انجام میشود؟
در روش دستی، از اسپری روغن استفاده میشود. نازل مخصوص آن اینسترومنت (آنگل، توربین، ایرموتور و یا هندپیس) از یک طرف به نازل اسپری و از طرف دیگر به لوله آب اینسترومنت وصل میشود. عمل اسپری کردن آن قدر ادامه پیدا میکند تا روغن تمیز از اینسترومنت خارج شود.
برای روان کردن هندپیسهایی با سرعت پایین (Low Speed Handpieces) مانند ایر موتور و آنگل (کنترا آنگل) از روغنهای دارای ویسکوزیته پایین استفاده میشود. زیرا ویسکوزیته روان کننده بر اساس دما است؛ اگر به دماهای بالا معرفی شود، نازک میشود و با سرعت بیشتری جریان پیدا میکند. از 2 سوراخ انتهای ایرموتور، روان کننده را به کوچکترین سوراخ تزریق میکنیم تا کمی شروع به ریختن کند. برای روغن کاری آنگل از نازل مخصوص آنگل که مستقیما به اسپری روغن وصل میشود، استفاده میکنیم. مهم است که روغن اضافی را پس از تکمیل روان کاری، کاملا پاک و خشک کنیم.
برای هندپیسهایی با سرعت بالا (High Speed Handpieces)، روان کننده را به کوچکترین سوراخ از 2 سوراخ انتهای هندپیس تزریق کرده تا کمی از آن بیرون بریزد. توجه داشته باشید که قبل از استفاده، ابتدا آن را به یونیت صندلی متصل کرده و 10 ثانیه از آن استفاده نمایید تا از عملکرد هندپیس و مرحله روان کاری اطمینان پیدا کنید. روغن اضافی را پس از تکمیل کار، کاملا پاک و خشک کنید.
بر اساس آزمایشات، روغنهایی که دارای مواد معدنی و سیلیکون در فرمولاسیون خود هستند، پایداری بیشتری در دماهای بالا دارند. بنابراین هنگام انتخاب اسپری روغن یا روان کننده، بهتر است آنهایی انتخاب شوند که حاوی سیلیکون، مواد معدنی یا روغن سفید هستند. البته درباره آنگلها استفاده از روغنهای حاوی گریس مناسب تر است، چرا که این نوع روان کننده ها دما را پایین تر نگه میدارند و بار اضافی را نباید تحمل کنند.
روغن کاری هندپیس در دستگاههای مخصوص به روش اتوماتیک چگونه انجام میشود؟
در روش اتوماتیک، اینسترومنتها در داخل دستگاه که اصولا میتواند 3 تا 4 هندپیس را در خود نگه دارد، قرار میگیرند و فرآیند روغن کاری به صورت اتوماتیک در داخل آنها انجام میشود. ابتدا محلول تمیز کننده از طریق شیلنگهای آب و هوا ارسال میشود تا هندپیس از مایعات و آلودگیها پاک شود. سپس روغن وارد هندپیس شده و زمان را به 15 تا 45 ثانیه میرساند که به طور قابل توجهی در زمان صرفه جویی میکند. این دستگاه کاملا اتوماتیک از مقدار روغن مناسب در هر دوره کار استفاده میکند.